zurück zur Übersicht

Domy halowe w Görlitz

Kamienice halowe z Görlitz

Z ponad 4000 zabytków znajdujących się na obszarze całego miasta i niezniszczonych podczas wojny Görlitz jest wspaniałym pomnikiem europejskiej architektury. Kamienice halowe w Görlitz, usytuowane przy ważnym, europejskim szlaku handlowym VIA REGIA, który Rada Europy podniosła do rangi szlaku kultury, stanowią trzon historycznego kompleksu architektonicznego i urbanistycznego z okresu późnego średniowiecza i początków ery nowożytnej. Są one namacalnym symbolem działalności handlowej w Europie Środkowej tamtych czasów.

Kamienice należące do kupców w Görlitz, którzy prowadzili handel z odległymi krajami, spełniały jednocześnie funkcje mieszkalne, użytkowe i handlowe. Kupcy ci nie udawali się w dalekie podróże, a w nowych kamienicach halowych urządzali ekskluzywne kantory, dzięki którym mogli utrzymywać kontrolę nad rynkiem. 

Ich kamienice w coraz większym stopniu przekształcały się w domy handlowe, a dziedzińce w place targowe. W kamienicach oprócz komnat mieszkalnych i browarów mieściły się pokoje dla podróżujących kupców i różnego rodzaju dodatkowe pomieszczenia.

Jednym z najbardziej niezwykłych rozwiązań architektonicznych w mieszczańskich kamienicach jest przestronna hala wejściowa z przejazdem na dziedziniec i szerokie funkcjonalne schody do ogromnej hali centralnej. Takie rozwiązania architektoniczne spełniały pragnienia kupców chcących posiadać reprezentacyjną siedzibę i symbolizują w doskonały sposób rosnącą świadomość ówczesnego mieszczaństwa. Szczególne znaczenie miały schody, które w XV wieku spełniały funkcję reprezentacyjną i były wyrazem bogactwa i statusu właścicieli kamienic.

 

Bieżąca wystawa "Pałace kupieckie na VIA REGIA"

Ta dzienna wystawa jest otwarta od 1 czerwca do 17 października 2021.

Godziny otwarcia: Od wtorku do niedzieli w godzinach od 10:00 do 18:00. Wstęp wolny.

Ulotka o wystawie (PL) [0,7 MB]

Miasto Görlitz ubiega się pod hasłem „Zespół architektury kupieckiej przy VIA REGIA” o tytuł Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ważną rolę odgrywają tu kamienice halowe lub pałace kupieckie: 30 z tych wyjątkowych zabytków architektonicznych jest badanych pod kątem zgłoszenia do Światowego Dziedzictwa. Jako doskonałe świadectwo swojej epoki nadają się one do przedstawienia środkowoeuropejskiego systemu handlu wczesnej ery nowożytnej. Badane są zarówno kroniki właścicieli od XIV w. jak i pogłębiane są badania samych budynków i ich budowy. Aktualny wgląd w tę tematykę umożliwia wystawa w kamienicy halowej przy Brüderstraße 9.

Obok świetnych instalacji fotograficznych, których materiał powstał na zlecenie miasta w ramach ubiegania się o światowe dziedzictwo kultury, zobaczyć można wykonany metodą druku trójwymiarowego i podzielony na poprzeczne przekroje model kamienicy halowej przy Brüderstraße oraz specjalnie wyprodukowany film animacyjny. Pokazuje on genezę powstawania kamienic halowych w kontekście rozwoju miasta handlowego Görlitz na VIA REGIA od XIII w.

Budynek przy Brüderstraße 9 jest nie tylko miejscem wystawy, ale służy również celom badawczym. Archiwariusz Archiwum Ratusza Görlitz bada od kilku lat chronologie właścicieli wybranych kamienic halowych w Görlitz. Stwierdził on przy tym, że zarówno w przypadku tej kamienicy halowej, jak i w przypadku większości innych kamienic halowych ustalić można nie tylko nazwiska właścicieli. Dzięki prawie kompletnie istniejącym dokumentom budynków, jak księgi kondygnacji i dokumenty podatkowe, można w zaskakujący sposób uzyskać szeroką wiedzę, jak żyjące w kamienicy osoby poprzez swoje działania i zmieniające się wymagania życia i pracy wpływały na ciągłą przebudowę budynków i kształtowały ich funkcjonalność.

Kolejnymi kamienicami halowymi są na przykład Muzeum Śląskie i Hotel Frenzelhof.

© Ulrich Schwarz